Strona główna cmentarza

 

CMENTARZ KOMUNALNY W SĘDZISZOWIE MAŁOPOLSKIM

 

 

Cmentarz komunalny w Sędziszowie Małopolskim w starej części obejmuje swoją powierzchnią obszar 3,21 ha. O jego niezwykłości świadczą liczne krzyże, pomniki, groby i inskrypcje, których piękno przykuwa uwagę. Na cmentarzu spoczywają zarówno zwykli ludzie jak i osoby zasłużone dla społeczeństwa: księża, bojownicy o wolną i niepodległą Polskę z różnych okresów historycznych od czasów Powstania Styczniowego, lekarze, nauczyciele, artyści, działacze polityczni i społeczni.

 

Sędziszowski cmentarz założony w XVIII w. jest najstarszą nekropolią w okolicy. W pobliżu bramy cmentarnej, przy głównej alei znajduje się klasycystyczna kaplica. Wybudowana w 1844 r. na rzucie prostokąta zamkniętego półkoliście, posiada ściany podzielone płyciznami, w których zamknięto okna. Dwie kolumny na frontowej ścianie podtrzymują wydatny okap trójspadowego dachu krytego blachą. 

W pobliżu kaplicy znajdują się najstarsze nagrobki. Do chwili obecnej zachowało się kilkanaście pomników z drugiej połowy XIX w. a wśród nich nagrobek Katarzyny z Trzecieskich Jabłonowskiej, żony Alojzego i matki Władysława, zmarłej w 1859 r.

 

 

Na uwagę zasługują także nagrobki:

 

  • rodziny Walgerów z 1883 w kształcie edikuli (kapliczka wsparta na kolumnach, wewnątrz rzeźba)

  • Z. Sędzielowskiej zmarłej w 1887 r. w formie urwanej kolumny, z przerzuconym wiankiem, ktora symbolizuje przerwane śmiercią życie. Pomnik otacza dekoracyjne metalowe ogrodzenie

  • Ksawerego Preka zmarłego w 1863 r., właściciela dworu w pobliskim Sielcu, głuchoniemego malarza, autora książki "Czasy i ludzie" - mającej charakter pamiętnika. Ten nagrobek to cokół umieszczony na kilkustopniowej podstawie, zakończonej akroterionami. Na nim obelisk zwieńczony kamiennym krzyżem, na ścianie głównej inskrypcja i herb rodziny.

Warto zwrócić uwagę na kilka pomników z XIX w. z żeliwnymi krzyżami, z bogatą dekoracyjną ornamentyką. Do chwili obecnej zachowały sie nagrobki powstańców styczniowych: A. Smoleńskiego - Zagłoby i Władysława Jabłonowskiego, syna Alojzego - właściciela pobliskiej Olchowej i powstańca listopadowego.

 

W zachodniej częśći cmentarza znajduje się kwatera żołnierzy z I wojny światowej pochowanych tu po potyczce w pobliżu Sędziszowa Małopolskiego w 1916 r. Ich liczba nie jest znana, wiadomo tylko, iż byli narodowości austriackiej.

 

Do września 2007 r. cmentarz funkcjonował jako parafialny, a obecnie jest własnością gminy. Według sporządzonej inwentaryzacji na dzień 15 październik 2016 r. na cmentarzu komunalnym znajduje się 4718 grobów.